MONOculture, een tentoonstelling in het MUHKA

Nog tot 25 April loopt de tentoonstelling Monoculture in MUHKA, voor de website van het MUHKA kan je hier terecht:


https://www.muhka.be/nl/programme/detail/1439-monoculture-een-recent-verhaal

 

En bij de tentoonstelling hoort de publicatie van Nav Haq en Pascal Gielen:


https://www.copyrightbookshop.be/en/shop/the-aesthetics-of-ambiguity-understanding-and-addressing-monoculture/


Ik schrijf hier een kleine inleiding als onderdeel van het vak 'Kunst & Cultuur', en om iedereen aan te moedigen om kunst in het echt te beleven. De tentoonstelling Monoculture is de moeite waard om voor naar Antwerpen te komen als je van dit soort tentoonstellingen houdt, want het is geen gemakkelijke tentoonstelling. Eigenlijk vraagt ze aan het bezoek om verbanden te leggen en na te denken, en halverwege de tentoonstelling merk je dat je uren nodig hebt om bij alles de nodige aandacht te investeren. Wie kan er nu langer dan een uur aandachtig onderzoeken wat elk beeld, object en tekst betekent? 

Deelnemende kunstenaars zijn onder meer: Hannah Höch, Lovis Corinth, Karl Hofer, George Grosz, Carol Rama, Werner Peiner, Belgian Institute for World Affairs, Joseph Beuys, Felix Gonzalez-Torres, Åsa Sonjasdotter, Andy Warhol, Nicole, Hüseyin Bahri Alptekin, Haseeb Ahmed, Sven Augustijnen, Candida Höfer, Papa Ibra Tall, Maryam Najd, David Blandy, Oxana Shachko, Matti Braun, Jos de Gruyter & Harald Thys, Luc Deleu, Jimmie Durham, Catherine Opie, Charlotte Posenenske, Public Movement, Philip Guston, Mladen Stilinović, N. S. Harsha, Lynette Yiadom-Boakye, Rasheed Araeen, Ibrahim Mahama, Kerry James Marshall, Vincent Meessen, Renzo Martens/CATPC, Danny Matthys, Jonas Staal, Sille Storihle, Makhmut Usmanovich Usmanov, Nicoline van Harskamp, Dimitri Venkov, evenals artefacten uit verschillende culturele archieven zoals de Arthur Langerman Archieven voor onderzoek naar antisemitische iconografie (ALAVA) en uit Vlaamse archieven als het AMSAB-Instituut voor Sociale Geschiedenis; Liberas, Centrum voor de geschiedenis van het vrije denken en handelen; KADOC, Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving en uit het ADVN/Archief voor nationale bewegingen, Documentatie- en Onderzoekscentrum voor het Vlaams nationalisme.

Om tijdsdruk te voorkomen, wie graag een hele namiddag in de tentoonstelling blijft kan dat natuurlijk doen, maar ik ben twee keer gaan kijken en heb telkens een selectie van de werken aandachtig bekeken. Ik ga hier een paar van die werken toelichten:

Åsa Sonjasdotter toont Cultivated Stories, een film waarin deze kunstenares het Zweedse centrum voor zaden: Sveriges utsädesförening laat zien. De film vertelt hoe deze onderzoekers oude graan gewassen terug tot leven wekken, heel helder verteld en prachtig in beeld gebracht.

 




Mladen Stilinović (°1947, Joegoslavië, leeft in Zagreb) onderzoekt de diepe structuren van de samenleving die bepalend zijn voor de rol van de kunstenaar als actor (en gevangene) van de taal. Van hem komt de beroemde uitspraak: “Een kunstenaar die geen Engels spreekt is geen kunstenaar.” In collages en foto’s gebaseerd op de kleuren van de Kroatische vlag daagt hij het gezag van nationale symbolen uit. Zijn ‘taxonomische’ installaties gebruiken schijnbaar onschuldige voorwerpen en schilderijen om kritiek te leveren op de socialistische en neoliberale ideologie en om de ongelijke en onstabiele relatie tussen het individu en de samenleving bloot te leggen.(info = Muhka)

 


Catherine Opie, Chloe / James / Pig Pen, 1993 (foto's) De portretten van Opie hebben zichtbaarheid gegeven aan individuen en gemeenschappen die van oudsher in de samenleving worden gemarginaliseerd. Dankzij de identiteitspolitiek heeft esthetiek en politiek een plaats gekregen binnen het burgerlijk discours. Met name de beeldende kunst heeft hier een leidende rol gespeeld, wat aantoont dat visuele cultuur invloedrijk kan zijn in debatten rond samenleving en gelijkheid. (info= Muhka)


Kerry James Marshall, Untitled (houtsnede) 1998 - 1999, In veel van Marshalls grote schilderijen is de ruimte geconstrueerd als een podium. In zijn grote twaalfdelige houtsnede, *Untitled*, wordt ze cinematografisch. Het werk is 15 meter lang, te groot om in één oogopslag te kunnen vatten. Marshall introduceert hier een cinematografische aanpak in een statisch medium. Het werk leest van links naar rechts, als een verhaal en een gefilmd beeld. (info = Muhka)

 


Hannah Höch maakte in 1924 deze collage van 11 bij 8 cm waarin ze een gezicht maakt dat een 'halfbloed' voorstelt in surrealistische stijl. Hannah Höch uit kritiek via haar kunst (indertijd werd haar kunst al 'ontaard' bestempeld) en kijkt met een scherpe blik naar de opvattingen van haar tijd. Nog steeds zijn raciale opvattingen verwoord door witte mensen over gekleurde mensen een problematisch privilege, en in haar collage heeft ze een 'witte' mond op een gekleurde vrouw geplaatst. 

 


In deze tentoonstelling worden vragen gesteld over monoculture in kunst en de maatschappij, en pleit er voor om een meer ambigue blik te ontwikkelen.





Comments

Popular Posts